1 Sierpnia 2018 roku to smutny dzień dla entuzjastów motoryzacji. To tego właśnie dnia Unia Europejska zdecydowała się dobić ostatnie samochody, które brzmiały dobrze, wprowadzając normę emisji EURO6. Od tego dnia (a w praktyce na kalkach kreślarskich już wiele lat wcześniej) zaczął się wysyp bardzo wysilonych silników, jak choćby 185-konny 1.4 z grupy VAG, czy znienawidzony przez wielu 1.0 EcoBoost, który w wariantach od 100 do 140 koni mechanicznych trafiał nawet, o zgrozo, do Mondeo.

Dotknęło to także segmentu samochodów sportowych, np. wychwalana pod niebiosa Toyota GR Yaris, którą w całkiem spektakularny sposób napędza 3 cylindrowy silnik o pojemności 1.6, z którego udało się wykrzesać aż 261 KM.

Wielką wadą takiego rozwiązania, oprócz oczywiście żartów ze strony kolegów, jest fakt, że nawet najmniejsze miejskie “żuczki” wyposażone są w turbinę – o ile może to być fajne, kiedy ścigasz się z taksówkarzem do zjazdu z kończącego się pasa, to jednak w dłuższej perspektywie turbina przyniesie tylko niepotrzebne koszty utrzymania. Dodatkowo tak mocne w stosunku do pojemności silniki nie są znane ze zbyt długiej wytrzymałości – niektóre konstrukcje poddają się już przed przekroczeniem stu tysięcy kilometrów.

Musimy pokładać nadzieję w szaleństwie

Choć może się to wydać zupełnie nielogiczne, wyjściem z tego szaleństwa może okazać się norma EURO7. Pomimo faktu, że wprowadza ona jeszcze bardziej restrykcyjne limity emisji szkodliwych gazów, niesie także niespodziankę, która może wyjść nam na dobre. Nowa norma, która zacznie obowiązywać od 2026 roku wprowadza ograniczenie w mocy produkowanej z jednego litra pojemności. Według szefa linii modelowej Porsche 911 , Franka-Steffena Wallisera, pojemność samochodów wzrośnie o ok. 20%, a niektórzy producenci zdecydują się na przejście z 4 na 6 i z 6 na 8 cylindrów!

Przy tych dość optymistycznych założeniach niestety nasze wspomniane w tytule clio nie dostanie pięciolitrowego silnika, a raczej wróci w okolice 1.8-2.0 (obecnie największy silnik to 1.4). Na rynku możemy spodziewać się wysypu nowych silników, zasilających choćby segment D, o pojemnościach powyżej 2l – jeśli przewidywania się sprawdzą, uraczeni możemy zostać nawet 6 cylindrowymi konstrukcjami o pojemności 2,5 litrów.

Złego dobre początki

Niestety po unijnych regulacjach nie możemy się spodziewać samych dobrych rzeczy, a mówiąc dokładniej pod ich płaszczykiem wciśnięte zostaną nam jeszcze bardziej wyśrubowane normy emisji. Żeby je spełnić producenci zapowiadają, że będą musieli stosować aż trzy razy większe katalizatory!

Możemy sobie tylko wyobrazić jaki będzie ich koszt, co tylko spotęguje plagę ich kradzieży. Gama silnikowa będzie musiała być zaprojektowana od samego początku, ponieważ zmiany są tak daleko idące, że nie będzie możliwości dostosowania obecnych konstrukcji do nowych wymagań. Dodatkowo w zasadzie ze stuprocentową pewnością możemy pożegnać się z silnikami wolnossącymi w każdym możliwym segmencie.

Przyszłość motoryzacji rysuje nam się bardzo niepewnie – z jednej strony postępujące dążenie do elektryfikacji wszystkich samochodów, postępujące normy emisji i jednoczesne prace nad wyeliminowaniem człowieka zza kierownicy. Jednak na końcu tego ciemnego tunelu widać maleńki promyk słońca, który choćby na chwilę, jeszcze przed całkowitym zmierzchem motoryzacji, jaką znamy, pozwala nam łudzić się, że jeszcze powstaną emocjonujące samochody.

Wiozłem ostatnio babcię do Lublina na pogrzeb wujka. Po powrocie najbardziej wspominała nie samego wujka, nie spotkanie z rodziną, nie nowiuśką drogę ekspresową tylko wizytę na stacji benzynowej.

Przed podróżą zapytała, ile kanapek zjemy. Odparłem, że żadnej, bo jedzie się niecałe dwie godziny, a kanapkę można kupić na każdej stacji. Śmiechom nie było końca. „Na… każdej… stacji… Ahahahaha”. Nic dziwnego, od 20 lat nie prowadziła auta, nie miała powodu, by wejść i zobaczyć jak dużo się pozmieniało.

Jak to się mówi – zryło jej banię. Zacząłem się martwić, bo nie wiedziałem, czy jej serce wytrzyma tyle ekstremalnych emocji w tak krótkim czasie. Stacja była lepiej zaopatrzona niż jej osiedlowy spożywczak. Wyszła z lakierem do włosów, okularami przeciwsłonecznymi i marynowanymi grzybkami. A w samochodzie przyznała, że kanapki wyglądały dużo apetyczniej niż jej.

Ja już się przyzwyczaiłem do takich stacji. Mnie w podobne stany emocjonalne co babcię wprowadzają stacje starodawne. Reprezentantki czasów minionych. Powoli znikające, wypierane przez sieciówki, broniące się resztką sił przed gentryfikacją. Tworzące swoisty, lokalny koloryt.

Mówię o prywatnej stacji magnata ziemskiego, gdzie od wejścia wita nas obraz przedstawiający właściciela z małżonką na tle łanów pszenicy. Mówię o stacji myśliwego, gdzie z każdego kąta patrzyły na nas trofea.

Coraz mniej jest stacji, które sprzedaż nocną prowadzą przy pomocy metalowej szuflady. To jest stacja dla stałych klientów. Nie możesz się rozejrzeć. Musisz od razu wiedzieć, co chcesz. Szuflada na stacji oznacza, że dostaje ona środki od ministerstwa w ramach programu rozwoju lokalnego dziadostwa kulturowego. Zwykle na takich stacjach wisi też alkomat. Cała okolica ma problem.

Ubolewam na tym, że coraz mniej stacji ma toalety na zewnątrz. To była mini przygoda. Misja poboczna w podróży. Co tam zastanę? Czy ktoś z personelu pamięta, że tam mają toaletę? Bo jak nie, to wolę zaryzykować kleszcza w mosznie niż przecierać szlak.

Sporo można wywnioskować po kluczu. Dobrze, jeżeli jest. Skoro muszą go wydawać, to znaczy, że pamiętają. Jaka pierdółka jest doczepiona do klucza? Mały, metalowy breloczek. Plastikowa zawieszka z napisem WC. Drewniany walec? Wszystko o twarde jest dobre, bo łatwo przemyć. A nawet jak zawieszka nie jest często myta, to mi wystarczy myśl, że mogłaby być.

Gorzej jest, gdy klucz wisi na smyczy. Ludzie zapominają, że smycz można wymienić. Albo chociaż uprać. Czasem wydaje mi się, że jak ktoś przypnie klucz do smyczy, to łączy jest świętym węzłem, w zdrowiu i chorobie, póki śmierć ich nie rozłączy.

Nie chcecie dotykać starej smyczy z kluczem do toalety. My mężczyźni mamy tendencje do bagatelizowania mikro kropel moczu na palcach. „Nie będę mył rąk, bo ich sobie nie obsikałem”. A te małe skurczybyki tylko czekają, by wsiąknąć w materiał i zostać tam na wieki wieków amen. Na tych smyczach jest tyle zasuszonego moczu, że gdyby pobrać próbki, to by wyszło, że smycz ma chorą prostatę. Oni powinni sprzedawać te smycze jako AdBlue w proszku. Napełniasz zbiornik wodą, wrzucasz smycz i gotowe!

Na nowych stacjach trochę przeginają z ilością sosów do hotdogów. Jest ich zdecydowanie za dużo. Stacje są pomyślane tak, by korzystanie z nich było jak najszybsze, a potem wystawiają dziesięć sosów i weź człowieku wybierz. To jest fast food! Wrzucasz coś ciepłego do japy, by nie umrzeć i jedziesz dalej. Dziesięć sosów to zbyteczna ekstrawagancja.

Ja zawsze biorę keczup i musztardę. Tak sobie wymyśliłem, i tak biorę. Nie chce się rozkoszować bukietem aromatów, tylko nie zemdleć.
– Jaki sos? – pyta sprzedawca.
– Hmmm… – odpowiada klient.

Za plecami już ustawia się kolejka, bo ludzie niecierpliwie patrzą na zegarek, pochrząkują. Niech się pali, niech się wali. Nic nie jest w stanie go powstrzymać, bo komponuje swoją podróż przez hotdoga. „Zacznę czosnkowym, potem przez miodową musztardę dojdę do BBQ, który pozostawi w ustach dymny aromat wędzonej śliwki”. Wybieranie sosów przez pięć minut nie spowoduje, że to będzie slow food.

Jak w życiu. Coś zyskując tracimy coś innego. Śpieszmy się kochać starodawne stacje, tak szybko znikają. Może nie ma w nich sojowego latte, ale jest dusza.

Po wielu miesiącach oszczędzania, udało Ci się w końcu odłożyć potrzebną kwotę na zakup swojego wymarzonego samochodu sportowego. Biegniesz do salonu (albo komisu) wręczyć owoc swojej ciężkiej pracy żeby kupić samochód, który nie ma żadnego logicznego wytłumaczenia. Niestety, to dopiero początek twoich kosztów.

Przede wszystkim musisz uświadomić sobie, że w momencie kiedy pierwszy raz zamknąłeś za sobą drzwi w obiekcie swoich marzeń, ten właśnie stracił na wartości, i to nie mało. Według różnych wyliczeń, utrata wartości dla samochodów sportowych to nawet 30% w pierwszym roku użytkowania!

    Zanim wyjedziesz przewietrzyć swoje nowo nabyte stado rumaków, musisz je ubezpieczyć. Niestety ubezpieczyciel (jak zresztą cała reszta społeczeństwa), od dnia kiedy pomyślałeś tylko o posiadaniu czegoś mocniejszego od Kii Ceed, uważa cię za bandytę, tak więc stawki też takie będą – bandyckie. Choć OC nie powinno wyjść drożej niż dla przeciętnego samochodu, tak AC, o którym nie będziesz chciał zapomnieć, to koszt sięgający nierzadko powyżej 15% wartości samochodu.

Doba guma to podstawa

Po wyłożeniu kolejnych trzech swoich pensji udało Ci się w końcu wyjechać na ulicę – super! Wciskasz gaz w podłogę i…

… coś ten tył się tak dziwnie ślizga? Po dojechaniu do domu patrzysz, a tam trzynastoletnie Zeetexy (zaczynasz rozumieć dlaczego cena w ogłoszeniu była “poniżej średniej”). Nie pozostaje Ci więc nic innego jak zaprzyjaźnić się ze sprzedawcą opon – jeżeli będziesz wykorzystywał swój samochód tak jak zostało to przewidziane przez producenta, a do tego jeździł nim na co dzień, to jeden komplet opon będzie ci się kończył po sezonie albo szybciej. Dodatkowo, jako że nie uznajesz kompromisów i jesteś świadomy, że jedyne co łączy cię z drogą to właśnie te kawałki czarnego złota, przygotuj się na wydatek powyżej tysiąca złotych. Za sztukę.

Obuty w nowe opony ruszasz na miasto – nagle na desce zapala się pomarańczowa lampka! Na szczęście (jeśli nie kupiłeś Subaru) to tylko niski poziom paliwa – niestety będziesz tą kontrolkę oglądał bardzo często – w samochodach sportowych, zależnie od stylu jazdy spalanie na poziomie dwudziestu litrów na sto kilometrów to nie jest nic nadzwyczajnego. Do tego jeśli zabierzesz swoją zabawkę na tor, to wtedy spalanie należy zacząć liczyć w litrach na kwadrans. 

Mapę stacji w Polsce będziesz znał na pamięć

Sam pamiętam jak nie tak dawno używałem Imprezy WRX, która nie należy do jakichś specjalnie przesadnie sportowych, jako samochodu na co dzień. Nagle telefon od klienta, trzeba być jeszcze dziś pod Szczecinem – służbowych samochodów nie ma na parkingu, więc do wyboru pozostaje czekać cały dzień, albo jechać prywatnym – co też wybrałem. Ta trasa nauczyła mnie jednego – na trasie z Warszawy do Szczecina jest 5 stacji Shell – wiem, bo tankowałem pełny zbiornik na każdej.

Na koniec pomówmy o słoniu w pokoju – koszcie serwisów. Jest to kwestia, którą trzeba bardzo mocno przemyśleć przed wyborem naszego samochodu i odpowiedzieć sobie na kilka ważnych pytań. Wiele osób uważa że średni roczny koszt serwisu dla rzeczonego wcześniej Subaru nie może tak bardzo odbiegać od dajmy na to Golfa. Niestety nie da się tej kwestii rozwiązać jednoznacznie. Po pierwsze musimy zdać sobie sprawę, że o ile większość samochodów poradzi sobie jeżdżąc na oleju 10W40 z marketu po 9zł/l, to żywotność silnika przy takim traktowaniu na pewno znacząco spadnie.

Kolejna sprawa to dobór części zamiennych – jeżeli włożymy do Porsche 911 amortyzatory zamienniki, to będzie ono dalej jeździć, a nam w portfelu zostanie całkiem spory plik banknotów, jednak ta jazda nie będzie mieć za wiele wspólnego z Porsche. Dodatkowo, jeżeli używamy samochodu sportowego, tak jak jego nazwa wskazuje – do sportu, nawet okazjonalnego i amatorskiego, to wiele podzespołów będziemy wymieniać zdecydowanie częściej.

Podsumowując – samochody sportowe nie mają NIGDY ekonomicznego uzasadnienia – nierzadko już pierwszy rok użytkowania to koszty równe wartości zakupu takiego samochodu, a życie z nim na co dzień może być prawdziwą udręką. Czy to jednak kiedykolwiek powstrzyma nas przed realizacją naszych marzeń?